23 januari 2011

De bruggen van Novi Sad

Bruggen zijn van economisch en strategisch belang. Dat is altijd al zo geweest. Zonder brug is een brede snelstromende rivier, zoals de Donau, een moeilijk te nemen hindernis. En een natuurlijke grens. Bij Novi Sad wordt de Donau anno 2011 overspannen door drie bruggen: de Most Slobode (Vrijheidsbrug), de Most Varadinska (Varadin brug) en de tijdelijke vervanging van de Most Žeželj (de brug van ingenieur Žeželj). Genoemde bruggen zijn vrij nieuw. Ze zijn gebouwd nadat eerdere bruggen in 1999 door bommenwerpers van de NAVO werden vernietigd. Het was – na de eerste en tweede wereldoorlog – de derde keer dat de bruggen in Novi Sad werden opgeblazen.

De Most Slobode is de meest zuidelijke brug en verbindt de Bulevar Oslobođenja met het dorp Sremska Kamenica en het natuurgebied Fruska Gora. Het is een mooie, lange en moderne brug met meerdere rijbanen. De bovenste foto is genomen vanaf het strand, dat onder de brug doorloopt. De Most Slobode werd gebouwd in 1981. Het was toentertijd een knap staaltje (Joegoslavische) techniek. Een symbool van het moderne Novi Sad. Totdat op 3 april 1999, om acht uur ’s avonds, de brug met drie NAVO-projectielen werd vernietigd. Zeven personen raakten gewond. Tussen 2003 en 2005 werd de brug met financiële steun van de EU volgens het oorspronkelijke ontwerp herbouwd.

De eerstvolgende brug stroomafwaarts is de Most Varadinska. Deze verbindt het centrum van Novi Sad met het bastion van Petrovaradin (Petrovaradinska tvrđava). De onderste foto is genomen vanaf dit bastion. De Varadinski Most werd als eerste op 1 april 1999, de dag van het Orthodoxe paasfeest, om vijf uur ‘s morgens door de NAVO vernietigd. De nieuwe Varadinski Most werd herbouwd op de verhoogde pilaren van de oude brug en geopend in oktober 2000.


De huidige Most Žeželj is een tijdelijke brug met één rijbaan voor zowel auto- als treinverkeer (de rails liggen verzonken in het wegdek) die het noordelijke deel van Novi Sad verbindt met de dorpen Petrovaradin, Sremski Karlovci en verder. Deze brug vervangt de Žeželjev Most die tussen 1957 en 1961 was gebouwd naar een ontwerp van ingenieur Branko Žeželj. Deze brug had gescheiden banen voor auto’s, treinen en voetgangers. Vijf bombardementen waren tussen 20 en 26 april 1999 nodig om deze robuuste brug te vernietigen. Treinverkeer van Belgrado naar Novi Sad en verder (Boedapest) was nu niet meer mogelijk. Vervanging had derhalve de hoogste prioriteit. Al in mei 2000 werd de tijdelijke brug geopend door Slobodan Milošević. Onlangs werd bekend dat de brug conform het oorspronkelijke ontwerp zal worden herbouwd met financiële steun van de EU. De ambitie van het bestuur van de provincie Vojvodina is om de brug in 2012 gereed te hebben.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten